Nội Dung Cơ Bản Của Đồ Án Chi Tiết Máy Hộp Giảm Tốc Bao Gồm Những Gì?

Bạn đã bao giờ được nghe đến cụm từ “hộp số giảm tốc” hay chưa? Đây là một vật dụng được sử dụng ngày càng nhiều trong các cấu tạo của máy móc điện cơ. Nếu bạn đang có những băn khoăn, thắc mắc liên quan đến đồ án chi tiết máy hộp giảm tốc như vai trò, ứng dụng hay nguyên lý hoạt động của chúng thì hãy cùng tìm hiểu bài viết dưới đây nhé.

1. Khái quát chung về hộp giảm tốc

a) Hộp giảm tốc là gì?

Trước khi đi tìm hiểu cụm đồ án chi tiết máy hộp giảm tốc, mời các bạn cùng tìm hiểu hộp giảm tốc là gì nhé!

Cũng như tên gọi của nó, hộp giảm tốc là một thiết bị được đặt trung gian ở giữa động cơ cùng với các bộ phận khác của máy móc bên trong dây chuyền sản xuất. Hộp giảm tốc có chức năng chủ yếu là điều chỉnh tốc độ nhanh/ chậm của động cơ điện sao cho phù hợp với mục đích và yêu cầu công việc. Người ta thường sử dụng hộp giảm tốc giống như một công cụ để tiến hành giảm tốc độ của các vòng quay bên trong máy móc.

Hộp số giảm tốc cyclo

b) Ứng dụng của hộp số giảm tốc

Hầu hết, các khách hàng cũng như kỹ sư điện đều phải công nhận rằng hộp số giảm tốc có tầm quan trọng rất lớn trong công nghiệp cũng với các ngành như: gia công, chế biến, sản xuất, luyện kim, khai khoáng,…

Hộp giảm tốc bình thường còn được ứng dụng rộng rãi ở các ngành nghề sản xuất khác, chẳng hạn như: motor cửa cuốn, motor máy khuấy bột, băng tải vận tải đất đá, trong động cơ xe máy, động cơ của xe cơ giới, động cơ đồng hồ, hệ thống lò hơi,…

Không chỉ như vậy, hộp giảm tốc còn được ứng dụng rất đa dạng, chẳng hạn  như dùng trong motor giảm tốc loại nhỏ, motor giảm tốc loại lớn, thường dùng trong công nghiệp, chẳng hạn như: dây chuyền sản xuất thức ăn cho gia súc, băng chuyền sản xuất các loại xi măng, hệ thống chế biến nông lâm sản, máy in ấn bao bì,… Nói chung là hộp số giảm tốc có thể đáp ứng được rất đa dạng nhu cầu cũng như giữ vai trò vô cùng quan trọng trong các hoạt động của sản xuất.

Đặc biệt, hiện nay đối với các loại máy móc như: máy ép, máy nghiền, máy khuấy trộn hóa chất, máy xi mạ, máy cán thép,... thì hộp giảm tốc đã phục vụ tốt nhất cho các ngành sản xuất sắt, thép, luyện kim hay trong cơ khí chế tạo. Do vậy, hộp số giảm tốc được xem là thành phần không thể thiếu của động cơ.

Hộp số giảm tốc có dạng bánh răng hành tinh

c) Nguyên lý hoạt động của hộp giảm tốc

Thông thường thì hộp số giảm tốc chính là một hệ bánh răng truyền động, chúng được lắp ráp ăn khớp với nhau sao cho đúng với tỷ số truyền và mô men quay đã đực thiết kế để nhằm mục đích lấy ra số vòng quay và thực hiện những  yêu cầu mà người sử dụng cần. Cũng có một số hộp giảm tốc trong thực tế không sử dụng hệ bánh răng thông thường mà dùng hệ bánh răng vi sai, hoặc hệ bánh răng hành tinh.

Tùy vào điều kiện, môi trường làm việc và cách tính toán mà người ta sẽ thiết kế cho động cơ một chiếc hộp giảm tốc sao cho phù hợp với công việc. Khi người ta cần có được 1 số vòng quay trong thời gian xác định là 1 phút mà không có một loại động cơ nào đáp ứng được yêu cầu đó thì người ta sẽ nghĩ đến việc dùng hộp giảm tốc.

Sơ đồ nguyên lý hoạt động cụ thể của hộp số giảm tốc

2. Các chi tiết máy hộp giảm tốc có trong đồ án

a) Chốt cửa thăm hộp giảm tốc

Thường được sử dụng để kiểm tra và quan sát kỹ lưỡng các chi tiết, bộ phận của động cơ bên trong hộp giảm tốc. Đồng thời, giúp cho bạn định vị và đổ dầu nhớt vào bên trong hộp giảm tốc được chính xác hơn.

Vị trí: được lắp ở trên đỉnh hộp giảm tốc, đồng thời được đậy kín bằng 1 chiếc nắp nhựa.

b) Nút thông hơi hộp giảm tốc

Dùng để làm giảm áp suất cho hộp số giảm tốc, đồng thời giúp điều chỉnh lượng không khí ở bên trong hộp giảm tốc.

Vị trí: nằm ở ngay bên trên nắp cửa thăm nhớt.

c) Nút tháo dầu hộp giảm tốc

Sử dụng để tháo bỏ lượng dầu nhớt đã cũ, bẩn và thay vào đó lớp dầu mới nhằm đảm bảo chế độ bôi trơn cho hộp giảm tốc được thực hiện tốt nhất.

Vị trí: nằm ở đáy của bộ phận hộp giảm tốc, khi mở con ốc này ra thì dầu nhớt trong xe sẽ chảy ra hết.

d) Que thăm dầu

Là dụng cụ để kiểm tra hàm lượng và tình trạng dầu trong hộp giảm tốc.

Vị trí: được lắp ở mặt bên của chiếc hộp giảm tốc nhưng bị nghiêng 1 góc 45 độ đối với mặt bên, thường có vỏ bọc ngoài bằng nhựa.

Hộp số giảm tốc được chia thành nhiều bộ phận nhỏ hơn

e) Vòng phớt chắn dầu

Dùng để ngăn không cho dầu mỡ, nhớt trong hộp số chảy tràn ra ngoài, đồng thời không cho bụi bẩn từ bên ngoài xâm nhập vào bên trong hộp số giảm tốc. Thông thường, người ta sẽ chọn loại vòng phớt có hình thang để có thể tương thích với động cơ.

Người ta thường lắp đặt vòng phớt chắn dầu hộp giảm tốc tại các đầu ló ra của bộ phận hộp giảm tốc.

f) Chốt định vị

Dùng để định vị chính xác vị trí của chiếc nắp động cơ, chi tiết bulông và hộp giảm tốc. Nhờ đó, khi tiến hành xiết bulông vào trong các chi tiết máy sẽ được an toàn hơn, không gây biến dạng vòng ngoài của ổ, giải quyết được nỗi lo về tình trạng hư hỏng, trầy xước ổ.

g) Vòng chắn dầu

Công dụng: Ngăn cách không để cho lớp dầu và mỡ trong động cơ tiếp xúc trực tiếp vào nhau. Do đó, tránh được các phản ứng gây hại đối với động cơ. Bề rộng của vùng cần chắn còn phải có diện tích từ 0 9 mm lọt vào khe hở giữa vỏ hoặc ống lót với mặt bên ngoài của vùng ren, thường thì ta sẽ lấy khoảng hở là 0,02mm. 

h) Bulong vòng

Đây là 1 chi tiết kỹ thuật hết sức quan trọng đối với các loại động cơ trong ngành công nghiệp, kỹ thuật xây dựng, giao thông vận tải, hàng hải,... Bulong vòng có hình dạng độc đáo, đầu tròn và thân dài, bulong vòng được chế tạo từ thép không gỉ nên rất bền chắc.

i) Bộ truyền động bánh răng hộp giảm tốc

Đây là cơ cấu truyền chuyển động giúp cho motor quay từ 1 trục này đi sang 1 trục khác. Qua đó sẽ thấy các răng của cả 2 bánh răng thường được ăn khớp vào nhau theo dạng cứng, khít chặt vào nhau. Cũng chính vì thế, ở giữa chúng sẽ không còn có độ trượt nữa nên sẽ giữ được tỷ lệ truyền động chính xác hơn.

Bộ truyền bánh răng là một cơ cấu truyền động quay 

Clip chi tiết các phương pháp gia công bánh răng hộp giảm tốc

k) Bộ truyền trục vít hộp giảm tốc

Còn được gọi là bánh vít hay là bộ truyền trục vít, nằm trong hệ thống truyền động răng vít, có sự kết hợp giữa bộ truyền động bánh răng và trục vít. Chúng được dùng để truyền chuyển động và công suất cho 2 phần trục được đan chéo nhau. Do đó, số đo của góc giữa 2 trục sẽ có độ lớn vào khoảng 90 độ.

m) Bộ truyền ngoài

Trong bộ truyền ngoài của bánh răng, thanh răng thường được bố trí thẳng hoặc nằm nghiêng. Đối với bộ truyền ngoài có thanh răng phẳng, góc nghiêng của chúng buộc phải bằng nhau. Ngoài ra, các bạn còn cần chú ý đến chiều xoắn của phần răng trên sao cho chúng ăn khớp với thanh răng.

l) Trục ra hộp giảm tốc

Là một phần của hộp số giảm tốc, được sử dụng để biến đổi các chuyển động tịnh tiến của piston trong động cơ biến thành chuyển động quay. Nó sẽ nhận lực từ piston để có thể tạo ra mô men quay, kết hợp với việc sinh công để đưa ra bộ phận công tác. Sau đó, nó lại được nhận năng lượng từ bánh đà để có thể truyền lại cho piston, nhằm mục đích sinh công. 

n) Ổ lăn (vòng bi)

Thường bao gồm có bộ phận vành trong, vành ngoài, vòng cách định vị, các viên bi có mặt tại những khoảng cách cố định ở ngay phần giữa cách rãnh của các viên bi. Vật liệu dùng để làm ổ lăn thường có hàm lượng carbon crom cao và vòng cách còn phải được chế tạo bằng thép cứng.

Bao gồm có 4 bộ phận chính, do đó, để cho việc chọn lựa ổ lăn được tốt nhất, bạn cần phải hiểu rõ được từng chi tiết thiết kế cũng như đặc điểm chủ yếu của từng loại ổ lăn.

p) Khớp nối hộp giảm tốc

Đây là một chi tiết bên trong hộp giảm tốc, thường dùng để liên kết các chi tiết bên trong của hộp số lại với nhau. Đồng thời, khớp nối còn giúp truyền động từ chi tiết này đi sang các chi tiết khác.

Ngoài ra, khớp nối còn được xem như 1 chiếc một bản lề với công dụng là đóng mở các cơ cấu truyền động, đồng thời ngăn ngừa sự quá tải, làm giảm trọng tải động và sai lệch tâm ở các bộ phận nằm giữa các trục nối.

q) Vòng đệm 

Là một chi tiết làm bằng thép mỏng được đặt giữa đai ốc và chi tiết máy ghép. Nó có tác dụng bảo vệ bề mặt chi tiết máy khỏi bị cào xước khi vặn đai ốc, phân bố đều tải trọng giữa đai ốc và bề mặt chi tiết ghép. Đồng thời, vòng đệm còn có tác dụng làm tăng diện tích tiếp xúc giữa đai ốc và bề mặt chi tiết ghép, do đó sẽ làm giảm hiệu ứng suất dập xuống.

Bình thường khi vặn đai ốc thì sẽ thấy 2 bề mặt của vòng đệm có độ nhẵn khác nhau. Bề mặt nào có độ nhẵn cao hơn thì sẽ được lắp tiếp xúc với đai ốc, bề mặt còn lại thì tiếp xúc với chi tiết máy ghép. Do đó, khi vặn đai ốc sẽ có chuyển động trượt tương đối với vòng đệm. Vòng đệm cố định với chi tiết ghép, do đó bề mặt chi tiết ghép sẽ được bảo vệ tốt hơn.

Clip đồ án chi tiết máy hộp giảm tốc - Phân tích lực trên bánh răng

Kết luận

Trên đây là những thông tin khái quát nhất về hộp số giảm tốc. Đồ án chi tiết máy hộp giảm tốc bao gồm rất nhiều các chi tiết có trong bài viết như đã nêu: vòng phớt chắn dầu, nút thông hơi hộp giảm tốc, que thăm dầu hộp giảm tốc, cửa thăm hộp giảm tốc. Với mức độ phổ biến ngày một rộng rãi của sản phẩm này, hy vọng những kiến thức trong bài viết sẽ giúp ích cho các bạn trong việc lựa chọn, sử dụng và bảo dưỡng cho đúng.

Nội Dung Có Thể Bạn Quan Tâm:

• Hộp Giảm Tốc Băng Tải: Cấu Tạo, Ứng Dụng, Thông Số Kỹ Thuật Và Cách Lựa chọn
• Hộp Giảm Tốc Trục Vít Bánh Vít 1 Cấp. Bản Vẽ Và Thiết Kế Hộp Số Trục Vít
• Các loại hộp giảm tốc nhiều người dùng nhất Châu Âu, Á
• Phương pháp tháp lắp hộp giảm tốc, bảo trì, sửa chữa
• Motor giảm tốc đảo chiều quay khi đấu điện
• Ưu nhược điểm motor giảm tốc cũ, giá cả, cách chọn
• Các motor giảm tốc rẻ nhất, bền nhất tại Việt Nam
• Cấu tạo hộp giảm tốc, thiết kế và tính lực truyền động bánh răng