Quy trình bảo dưỡng hộp giảm tốc được thực hiện thường xuyên, đặc biệt là trong những trường hợp máy móc gặp phải sự cố, hư hỏng. Trong quá trình vận hành máy móc, bạn cần tuân thủ đúng quy trình dưới đây để tránh trường hợp máy móc bị hư hỏng nặng hơn hay gây ra những thiệt hại, rủi ro không mong muốn.
Nội dung
1. Khái niệm hộp giảm tốc
Trước khi đi vào quy trình bảo dưỡng hộp giảm tốc, mời bạn hay cùng tìm hiểu sơ lược về hộp giảm tốc nhé!
Sản xuất theo xu hướng hiện đại cùng với sự xuất hiện của các thiết bị máy móc cơ khí thủy lực, động cơ điện, tự động hóa đã mang lại nhiều tín hiệu tích cực cho con người như: Sản lượng cao, tiết kiệm được nhiều thời gian, giảm thiểu chi phí nhân công, an toàn hơn,… Trong các hệ thống của máy móc cơ giới, các dây chuyền sản xuất có sử dụng motor điện thì chúng ta đều thấy có sự xuất hiện của 1 thiết bị có dạng hộp. Đó chính là hộp số giảm tốc. Hộp số giảm tốc khi lắp đặt với động cơ điện còn được gọi là motor giảm tốc hay động cơ giảm tốc
Hộp số giảm tốc là thiết bị dùng để giảm tốc độ cho động cơ
Hộp giảm tốc là một cơ cấu trong hệ truyền động cơ, chúng hoạt động bằng các khớp nối trực tiếp với tỷ số truyền không thay đổi. Tỷ số truyền động càng cao có nghĩa là công việc thực hiện của hộp số sẽ càng nặng nhọc. Nó chính là sự lựa chọn “ưu tiên” hàng đầu của nhiều người trước yêu cầu vừa phải kết nối trung gian lại vừa phải điều chỉnh tốc độ của motor điện giữa động cơ điện và các thiết bị khác bên trong dây chuyền sản xuất hoặc chế biến.
Chức năng chủ yếu của thiết bị này là điều chỉnh tốc độ của motor điện sao cho phù hợp với yêu cầu hoạt động của chúng ở từng giai đoạn theo ý muốn của người vận hành. Ngoài việc đảm bảo giảm tốc độ thì hộp số còn giúp tăng cường tải trọng và mô men xoắn của động cơ.
Motor điện là một bộ phận có vai trò vô cùng quan trọng đối với máy móc. Thông thường, thiết bị này vốn có tốc độ quay cực kỳ lớn.Tuy nhiên, trong một số trường hợp người vận hành máy cần tốc độ quay nhỏ hơn hoặc cần giảm đi trong 1 khoảng thời gian xác định. Nếu muốn vậy, người ta phải chế tạo các động cơ có công suất nhỏ hơn, đồng nghĩa với việc tốn kém chi phí vì cấu tạo rất phức tạp. Trong khi đó, động cơ có thiết kế lớn lại đơn giản, có giá thành rẻ, dễ sử dụng. Để giải quyết được bài toán này thì hiện nay nhiều người đã chọn hộp số giảm tốc.
Các máy móc, cơ cấu động cơ thường lắp đặt hộp số giảm tốc, chẳng hạn như cửa cuốn, máy khuấy bột, băng tải vận chuyển đất đá, động cơ của xe máy, động cơ của xe cơ giới, đồng hồ, các hệ thống lò hơi,… Hộp số giảm tốc loại nhỏ, loại lớn thường được dùng trong công nghiệp như: băng chuyền sản xuất xi măng, chế biến thức ăn gia súc, hệ thống chế biến gỗ, dây chuyền in ấn bao bì,…
Đặc biệt, đối với các máy ép, máy nghiền, máy xay, khuấy trộn, máy xi mạ, máy cán thép để phục vụ cho các ngành sản xuất sắt, thép, cán tôn, luyện kim, cơ khí chế tạo,... thì hộp số thực sự là thành phần không thể thiếu được.
2. Cấu tạo hộp số giảm tốc
Hộp số giảm tốc có kết cấu khá đơn giản với dạng box và bên trong có chứa các bộ truyền động. Nó có thể có dạng hình trụ tròn hay hình hộp vuông, thậm chí là hình hộp tròn, điều này còn phụ thuộc vào hãng sản xuất.
Tùy theo loại hộp số như hộp giảm tốc trục vít bánh vít có trục vít, hộp số bánh vít hay hộp số bánh răng côn có bánh răng,… nhằm mục đích làm giảm tốc độ cho động cơ.
Riêng đối với hộp số giảm tốc 2 cấp bánh răng trụ, răng thẳng hay bánh răng nghiêng thì cấu tạo lại cần phải có thêm các bánh răng nghiêng và bánh răng thẳng. Chúng được ráp ăn khớp với nhau theo một tỷ số truyền động đã được xác định.
Sơ đồ cấu tạo hộp số giảm tốc thông dụng nhất
Trên thị trường hộp giảm tốc hiện nay, hầu hết các hộp số đều có vỏ được làm bằng các chất liệu tốt như: gang, thép, inox, nhôm hoặc hợp kim nhôm. Chất liệu này sẽ giúp bảo vệ được các bộ truyền động khi xảy ra va đập, đồng thời cũng hạn chế được tình trạng ăn mòn, oxi hóa.
Có một điều mà khách hàng cần lưu ý đó là, tùy thuộc vào công việc cũng như những yêu cầu khác nhau của hoạt động mà các hãng sản xuất đã nghiên cứu, tìm tòi, tính toán và chế tạo ra các hộp giảm tốc sao cho phù hợp nhất.
3. Quy trình bảo dưỡng giúp hộp giảm tốc bền hơn
a) Kiểm tra vận hành và kiểm tra định kỳ
Lưu ý khi sử dụng hộp giảm tốc
- Trước khi sử dụng hộp giảm tốc, các bạn cần đóng điện để kiểm tra xem hộp giảm tốc có bị hư hỏng, lỗi kỹ thuật hay rò rỉ gì không. Bởi vì việc hư hỏng và rò rỉ này có thể gây ra các sự cố nghiêm trọng về chập điện cho động cơ, nguy hiểm hơn là gây ảnh hưởng đến chính tính mạng của người sử dụng.
- Lưu ý thứ hai là bạn cần kiểm tra xem các phụ kiện của hộp số giảm tốc có được lắp đặt đầy đủ, chắc chắn, hợp lý để đảm bảo không có bất kỳ sự cố không mong muốn nào xảy ra trong suốt quá trình vận hành.
- Tiếp theo, bạn cần xác định được lượng điện áp để cung ứng vừa đủ giúp cho motor giảm tốc hoạt động được hiệu quả. Nếu lượng điện áp chưa đủ để đáp ứng, ngay lập tức bạn cần phải điều chỉnh và tiến hành thay đổi cho phù hợp.
- Ngoài ra, bạn cũng cần chọn lựa các loại hộp số giảm tốc có công suất vừa phải, phù hợp với nhu cầu, mục đích sản xuất.
- Kiểm tra kết nối (chẳng hạn như ổ cắm, dây dẫn) để đảm bảo quá trình vận hành động cơ được nhịp nhàng và trơn tru.
- Khi lựa chọn hộp giảm tốc, bạn cần tìm hiểu rõ nguồn gốc, thông số kỹ thuật, các thông tin chi tiết ghi trên nhãn dán của thiết bị đó.
Kiểm tra kết nối để đảm bảo quá trình vận được nhịp nhàng và trơn tru
Cách bảo dưỡng định kỳ hộp số giảm tốc hiệu quả:
- Cần thường xuyên vệ sinh, lau chùi, thay dầu nhớt cho hộp số nhằm kéo tuổi thọ, thời gian và hiệu quả sử dụng của thiết bị.
- Đặt hộp số giảm tốc ở những nơi khô ráo và thoáng mát.
- Thường xuyên kiểm tra tất cả các linh kiện của thiết bị để phát hiện kịp thời hỏng hóc và thay thế ngay.
- Với những loại hộp số giảm tốc đã sử dụng quá lâu, cần thay thế ngay lập tức chứ không nên tiếc rẻ mà khiến cho chất lượng vận hành của máy móc bị gián đoạn.
b) Thời gian thay dầu nhớt cho hộp giảm tốc
Thời gian thay dầu nhớt bôi trơn cho hộp giảm tốc được áp dụng như sau:
Đối với motor giảm tốc bánh răng của hãng Wansin thì cần được sử dụng loại dầu nhớt chuyên dụng trong thời gian cho phép vận hành hộp số tối đa từ 12.000 - 15.000 giờ mà không cần thay. Tùy thuộc vào môi trường cũng như hiệu suất làm việc của hộp số thì bạn có thể thay dầu nếu thấy cần thiết.
Thời gian thay dầu nhớt cho lần tiếp theo còn phụ thuộc vào loại dầu nhớt dùng cho bánh răng công nghiệp mà bạn đang sử dụng.
Đối với motor giảm tốc của hãng Chenta và hộp giảm tốc nói chung thì thời gian thay dầu nhớt sẽ được quy định như sau:
- Lần đầu: 500 giờ/ lần thay
- Sau đó: 2500 giờ/ lần thay, còn tùy thuộc vào loại dầu nhớt và bạn có thường xuyên kiểm tra dầu và thay nhớt khi cần thiết hay không.
- Loại dầu cần sử dụng: CPU - HD - 320 hoặc loại tương đương.
4. Các lỗi thường gặp, nguyên nhân và cách khắc phục
* Các triệu chứng, nguyên nhân gây hư hỏng hộp số:
- Hiện tượng nhảy số: Đây là hiện tượng hộp số hay tự động nhảy về số 0. Nguyên nhân là do các bánh răng của chúng không ăn khớp nhau, cần gạt số bị cong hoặc đã bị mòn. Có khi, do mòn hỏng bộ đồng tốc, các bánh răng bị rơ rão, lỏng lẻo hoặc các rãnh ở phía trên trục bị mòn.
- Hộp số làm việc thường có tiếng kêu gây tiếng ồn ào, máy rung giật. Nguyên nhân do thiếu dầu bôi trơn hoặc không có dầu bôi trơn. Khi đó các vòng bị mòn, các bánh răng hộp số bị mòn tróc, sứt mẻ hoặc có thể là do mối ghép then hoa của chúng bị mòn.
- Hộp số bị nóng quá, gây tắc các lỗ thông hơi, hoặc xảy ra vấn đề ở các bánh răng. Tình trạng này là do bị thiếu hoặc không có dầu bôi trơn.
- Hộp số bị chảy dầu ra ngoài do mức dầu thừa ra, cao quá quy định, hoặc gioăng đệm của phớt chắn dầu bị rách, vỏ hộp số đang bị nứt vỡ hoặc các phớt đầu trục đã bị hỏng.
Hộp số làm việc có tiếng kêu gây tiếng ồn ào do thiếu dầu bôi trơn
* Cách kiểm tra, sửa chữa hộp giảm tốc theo đúng quy trình
Tháo và kiểm tra hộp số giảm tốc: lưu ý phải đúng theo trình tự tháo lắp.
Kiểm tra hộp số:
- Kiểm tra trục sơ cấp
- Kiểm tra bánh răng
- Kiểm tra bộ đồng tốc
- Kiểm tra thanh trượt và cả trục điều khiển
- Kiểm tra vòng bi hộp số
Sửa chữa những hư hỏng cần thiết.
Các bước trong quy trình bảo dưỡng hộp số giảm tốc như trên chỉ dành cho những người có chuyên môn về hộp giảm tốc. Còn những ai chưa đủ kinh nghiệm thì tốt nhất hãy liên hệ với các dịch vụ sửa chữa hộp số uy tín trên thị trường để tránh tình trạng “chữa lợn lành thành lợn què” nhé.
Kết luận
Trên đây là trình tự các bước trong quy trình bảo dưỡng hộp giảm tốc mà bạn cần tuân thủ để cho hộp số được bền lâu và hoạt động hiệu quả hơn. Có thể nói, hộp số giảm tốc vốn được đánh giá là một thiết bị vô cùng hữu hiệu giúp bạn điều chỉnh tốc độ vận hành của động cơ, máy móc. Nếu động cơ của bạn đang thực sự cần một thiết bị tương tự như vậy thì đây chính là một gợi ý không tồi đâu nhé.
Nội Dung Có Thể Bạn Quan Tâm:
- Các Loại Vòng Chắn Dầu Hộp Giảm Tốc, Phân Biệt Vòng Chắn Dầu Và Vòng Phớt Dầu
- Cách Kiểm Tra Điều Kiện Bôi Trơn Hộp Giảm Tốc - Dầu Nhớt Bôi Trơn Hộp Giảm Tốc
- Công Dụng, Nguyên Lý Hoạt Động Và Trình Tự Các Bước Tháo Lắp Hộp Giảm Tốc
- Cấu Tạo, Nguyên Lý Vận Hành - Các Sản Phẩm Hộp Số Giảm Tốc Đảo Chiều Phổ Biến Trên Thị Trường
- Nên Mua Motor Giảm Tốc Cũ Hay Motor Giảm Tốc Mới? Những Lưu Ý Khi Lựa Chọn?
- Thông Số Kĩ Thuật Hộp Giảm Tốc 1, 2, 3 Cấp, NMRV, WPS, WPA, WPO, WPX, WPDA, WPDS, R, K, Cycloid, F, ZQ
- Bản vẽ kích thước động cơ giảm tốc 3 pha, 1 pha - động cơ giảm tốc có phanh, cốt âm
