Động cơ thủy lực là một trong những thiết bị cơ bản, có tầm quan trọng đối với các hệ thống vận hành máy móc bằng dầu hay nhớt hay chất lỏng thủy lực. Cũng chính vì vậy, có rất nhiều câu hỏi được đặt ra liên quan đến thiết bị độc đáo này như: khái niệm động cơ thủy lực, cấu tạo, phân loại cũng như nguyên lý làm việc của chúng ra sao?
Nội dung
1. Khái niệm động cơ thủy lực
Chắc hẳn những ai quan tâm đến các loại thiết bị, kỹ thuật đều biết đến 1 hệ thống động cơ thủy lực cơ bản sẽ bao gồm: dầu nhớt hoặc chất lỏng thủy lực, phụ kiện và thùng chứa, bộ phận bơm, van, xi lanh và đặc biệt không thể thiếu được motor thủy lực. Và điều này đã chứng tỏ được mức độ quan trọng, không thể thiếu được của thiết bị này.
Động cơ thủy lực là gì? Đây chắc chắn không phải là thắc mắc của riêng bạn mà còn của rất nhiều khách hàng khác đang quan tâm đến thiết bị động cơ này. Motor hay còn gọi là động cơ thủy lực về cơ bản có thể xem là một thiết bị truyền động cơ khí, chúng được làm bằng kim loại và được sử dụng trong hệ thống chạy bằng dầu, nhớt hay bất kỳ loại chất lỏng thủy lực nào khác.
Motor thủy lực về cơ bản có thể xem là một thiết bị truyền động cơ khí
Nó có nhiệm vụ đó là thúc đẩy sự chuyển đổi nguồn năng lượng thủy lực đang tồn tại ở 2 dạng: áp suất và và dòng chảy trở thành năng lượng cơ năng. Sau đó, năng lượng tạo ra sẽ được truyền vào bơm. Tức là nó biến đổi công năng trở thành cơ năng quay. Chất lỏng hay dầu nhớt sẽ được đẩy lên để tạo ra lực với chuyển động xoay liên tục, tiếp đến chúng tác động đến bơm và làm cho bơm hoạt động.
2. Cấu tạo motor thủy lực có gì đặc biệt?
Cấu tạo của các loại motor thủy lực nhìn chung hoàn toàn giống như các loại bơm , nhưng chỉ khác nhau là cửa ra của bơm lại chính là cửa vào của motor. Cửa hút của bơm thì lại thành cửa xả của motor. Và đối với motor thủy lực có thể thực hiện đảo chiều được nên gioăng phớt của motor thủy lực có đặc trưng riêng, tùy theo từng kiểu của từng loại motor.
Cấu tạo motor thủy lực bánh răng có đặc trưng riêng là bao gồm có 2 bánh răng. Trong đó, sẽ có 1 bánh răng không tải và 1 bánh răng có tải được gắn với trục ra. Khi hoạt động, dầu nhớt hay các loại chất lỏng thủy lực có áp suất cao sẽ được truyền vào 1 bên bánh răng, chúng chảy quanh và chạy đến vỏ motor, cuối cùng chúng sẽ được nén và đẩy ra khỏi động cơ.
3. Nguyên lý làm việc của motor thủy lực
Về nguyên lý hoạt động, các loại motor thủy lực có đặc tính là biến năng lượng chất lỏng trở thành năng lượng cơ khí, đồng thời tạo được các mô men xoắn cực lớn và 1 số vòng quay đủ để có thể di chuyển được 1 phụ tải cần thiết mà ở đó không có một năng lượng nào khác có thể thay thế được.
Nguyên lý làm việc của motor thủy lực bánh răng và motor cánh gạt
Motor thủy lực kiểu bánh răng và motor cánh gạt có kết cấu như các hình trên chúng thường hoạt động với mô men vừa phải nhưng lại có thể đạt được số vòng quay lớn. Trong khi đó, motor kiểu piston trục nghiêng và motor piston hướng trục tạo được mô men lớn do số vòng quay cũng lớn.
Motor thủy lực kiểu piston hình sao lại được mô tả với số vòng quay nhỏ và mô men lớn nên chúng được ứng dụng nhiều trong việc quay tời hoặc cảo lấy nhựa,…
4. Phân loại motor thủy lực
a) Motor thủy lực kiểu piston
So với các loại motor bơm dầu thủy lực khác thì motor thủy lực kiểu piston đa dạng hơn với các dạng motor hướng trục và hướng kính.
Loại motor thủy lực kiểu piston này thường được khách hàng đánh giá cao vì mô men khởi động thực tế của chúng cao hơn so với thiết kế của động cơ. Nó đảm bảo hoạt động được ổn định và trơn tru, đồng thời có tuổi thọ cao, ít bị hư hỏng cũng như trục trặc.
Với các loại motor radial piston, các piston được bố trí sao cho vuông góc với trục khuỷu. Khi có điện được cung cấp vào thì trục khuỷu quay sẽ kéo theo piston dịch chuyển theo áp suất của chất lỏng một chiều tuyến tính.
Một số loại motor khác thì các piston lại được sắp xếp theo hình tròn ở bên trong vỏ motor cho nên khi xoay thì các trục của chúng sẽ thẳng hàng với piston bơm. Nếu piston hướng trục thì sẽ chia thành 2 dạng: motor piston hướng trục thẳng, motor piston hướng trục cong.
b) Motor thủy lực kiểu bánh răng
Loại motor mà chúng ta có thể dễ dàng tìm kiếm được trên thị trường hiện nay đó là motor thủy lực kiểu bánh răng. Cấu tạo của loại motor thủy lực này thường bao gồm 2 bánh răng, trong đó: 1 bánh răng không tải và 1 bánh răng được gắn vào cái trục ra.
Khi dầu nhớt hay chất lỏng thủy lực có áp suất cao được đưa vào ở 1 bên bánh răng thì nó sẽ chảy quanh để thấm đều bánh răng và đến vỏ motor, cuối cùng được nén và đẩy ra khỏi động cơ.
Chính vì động cơ bánh răng vô cùng bền bỉ, ít hư hỏng và đặc biệt gần như không có sự cố nào xảy ra nên được nhiều người lựa chọn và hiện đang trở nên thông dụng tại nước ta. Tuy nhiên, khi sử dụng bạn vẫn cần chú ý tới việc tổn thất chất lỏng, dầu nhớt và áp suất từ cửa vào cho đến cửa ra của motor vì nó ảnh hưởng tới độ bền động cơ, làm sinh nhiệt, đồng thời giảm hiệu suất động cơ.
c) Motor thủy lực kiểu cánh gạt
Ngoài motor kiểu bánh răng thì khách hàng còn có thêm sự lựa chọn khác cho những hệ thống máy móc có áp suất trung bình, thấp. Cấu tạo motor thủy lực cánh gạt còn có 1 điều khác biệt đó chính là lỗ khoan trục được lệch tâm so với vỏ.
Rotor của động cơ lúc này sẽ chuyển động trượt ra trượt vào, sự chuyển động của dầu nhớt cùng với áp suất cao sẽ tạo nên 1 lực buộc roto phải quay theo đúng 1 hướng duy nhất.
Điều mà các bạn nên lưu ý khi chọn mua loại motor thủy lực đó là: Với motor thủy lực bánh răng thì giá thành sẽ rẻ nhất, phù hợp với những hệ thống làm việc yêu cầu phải có áp suất, lưu lượng dòng chảy đạt được mức trung bình.
Trong khi đó, động cơ thủy lực piston sẽ là lựa chọn dành cho những hệ thống máy móc cần lưu lượng dòng chảy dầu nhớt lớn, có áp suất cao trong khi làm việc. Và loại thiết bị này sẽ có giá thành cao hơn so với 2 loại motor còn lại.
Bên cạnh các kiểu motor trên, còn có motor thủy lực có hình sao (hay còn gọi là motor thủy lực 5 sao). Tương tự, motor 5 sao cũng thực hiện tạo ra chuyển động xoay liên tục ở phần đầu ra của hệ thống. Cấu tạo của loại động cơ này nhìn ngoài có 5 cánh, trông rất giống với ngôi sao nên mới được gọi là động cơ 5 sao.
5. Phân biệt bơm và động cơ thủy lực
Bên cạnh các hệ thống khí nén của động cơ, hệ thống thủy lực cũng góp phần mạnh mẽ vào trong hoạt động sản xuất công nghiệp cũng như đời sống. Đặc biệt là những công việc trong môi trường có tính chất nặng nề, có hóa chất độc hại, tần suất làm việc cao cùng với tải trọng lớn.
Nhờ vào dòng dầu nhớt có áp suất cao cùng với lưu lượng xác định mà các hoạt động của các loại máy nén, máy ép, dập khuôn công nghiệp, máy cắt, chấn, ... được nhanh chóng và chính xác, đồng thời đạt được tốc độ và năng suất, hiệu quả theo yêu cầu. Từ đó, con người cũng bớt dần sức lao động đi, sản lượng tăng lên và hiệu quả cũng như lợi nhuận đạt được như mong muốn.
Trong hệ thống ấy, ngoài dầu nhớt thì vẫn còn nhiều thiết bị khác của động cơ như: motor, thùng chứa, bơm thủy lực, xi lanh thủy lực, hệ thống van điều khiển, van áp suất, van lưu lượng, bộ phận lọc dầu, ống dầu cũng như các thiết bị giải nhiệt dầu khác.
Tuy nhiên, với những khách hàng lần đầu được tiếp cận với động cơ thủy lực sẽ khá bỡ ngỡ và có sự nhầm lẫn giữa bơm thủy lực và động cơ thủy lực. Trước tiên, để phân biệt được bơm thủy lực và motor thủy lực, người ta sẽ dựa trên 2 điều cơ bản như sau:
- Máy bơm dầu sẽ không tiến hành việc chuyển đổi từ dạng năng lượng này sang dạng năng lượng khác. Trái ngược lại, động cơ thủy lực lại chuyển từ nguồn năng lượng điện mà nó được cung cấp để tạo thành năng lượng cơ năng giúp chuyển động quay động cơ.
Máy bơm thủy lực thường sử dụng cơ năng quay được tạo ra từ động cơ điện hay động cơ nổ để có thể biến chuyển được năng lượng thủy lực. Và nó truyền năng lượng còn thông qua dòng dầu nhớt, chất lỏng thủy lực để có thể cung cấp kịp thời cho các thiết bị làm việc, cơ cấu như: xi lanh, van điều khiển, bơm dầu,… để vận chuyển dòng chất lỏng có đặc điểm nhớt cao.
Trong khi đó, motor thủy lực lại chuyển hóa được nguồn năng lượng điện năng hoặc đôi khi là nguồn năng lượng do máy bơm chuyển tới để tạo thành cơ năng quay.
Ta có thể dễ dàng bắt gặp các loại motor thủy lực trong các động cơ máy xúc. Trong đó, bộ phận quay toa sẽ cần có 1 motor để quay toa, còn ở bộ phận chân chạy di chuyển của máy xúc thì chúng ta sẽ có motor chân chạy hay hệ thống quạt cần sử dụng motor quạt. Trên thực tế, bơm dầu chỉ thực hiện nhiệm vụ hút và đẩy dầu lên còn motor thì sẽ trải qua quá trình biến chuyển năng lượng.
6. Phanh thủy lực phanh thủy lực cầu trục thẳng.
Phanh cầu trục còn gọi là phanh thủy lực là loại phanh điệb từ cầu trục chuyên dùng cho thiết bị nâng hạ, thang máy chở hàng, tời bò, cổng trục
Nguyên lý hoạt động Phanh thủy lực 200 ED 23/5
- Bầu phanh thủy lực: là phần động cơ bơm dầu thủy lực để mở phanh hoạt động
- Hệ thống lò xo nén có thể điều chỉnh được lực ép để tăng momen phanh
- Khi cấp điện ty củ phanh đẩy lên làm mở má phanh làm mở má phanh. Lúc đó đó tang phanh cẩu trục gắn trên trục động cơ chính được mở ra và động cơ quay tự do.
- Khi tắt nguồn điện cấp cho động cơ, lực lò xo sẽ đóng má phanh lại, má phanh ôm chặt vào tang trên trục motor và motor dừng lại.
Video phanh thủy lực cầu trục đường kính 200 ED 23/5
Kết luận
Trên đây là những kiến thức cơ bản về động cơ thủy lực là gì? Cấu tạo, phân loại và nguyên lý làm việc ra sao? Nếu như bạn vẫn còn những thắc mắc thì đừng lo lắng, hãy comment ngay ở dưới bài viết này. Với kinh nghiệm nhiều năm trong lĩnh vực kinh doanh, bảo dưỡng và sửa chữa các thiết bị thủy lực, chúng tôi tự tin mang đến cho bạn những sản phẩm, giải pháp tốt nhất.
Nội Dung Có Thể Bạn Quan Tâm:
- Motor Điện 3 Pha Xuất Khẩu Châu Âu, Cấu Tạo, Ký Hiệu, Tiêu Chuẩn Thiết Kế
- Giá Motor 3 Pha Hitachi Toshiba Mitsubishi Nhật, ABB, Siemens Đức, Giá Quấn Lại Motor Toàn Quốc
- Biến Tần Điều Khiển Tốc Độ Motor 3 Pha, Lợi Ích, Khái Niệm
- Động Cơ Parma, Thương Hiệu Bán Chạy Nhất Việt Nam, Quy Mô Tập Đoàn
- Cách Đấu Điện Motor 1 Pha, Đấu tụ, Đảo Chiều Tùy Ý
