0981676163Miền Nam
0975897066Miền Bắc

Motor Khí Nén Là Gì? Cấu Tạo, Nguyên Lý Hoạt Động, Kiểm Tra Bảo Dưỡng

Viết bởi: Vũ Hồng Phúc
Vũ Hồng Phúc
Vũ Hồng Phúc, sinh năm 1985, sau khi tốt nghiệp cử nhân tại Đại Học Bách Khoa Hà Nội, Vũ Hồng Phúc đã tự mình khám phá thế giới qua việc du học tại EF Language School London và nhiều trường đại học khác. Tích lũy kinh nghiệm trong nhiều năm, anh quyết định trở về đất nước. Vũ Hồng Phúc đã hướng đến mục tiêu phát triển Dongco3pha.com là thương hiệu "Động cơ điện" hàng đầu Việt Nam. Trong nhiều năm liền danh liên tục mang lại nhiều thành tựu cho doanh nghiệp và đóng góp nhiều giải pháp tối ưu về chế tạo máy, chế tạo động cơ giảm tốc, động cơ điện.
02 thg 6 2024 22:29

Bạn có từng thấy mệt mỏi với những sợi dây điện loằng ngoằng, vướng víu? Bao giờ cũng phải tìm ổ cắm, lo lắng về chập điện, nóng máy? Nếu câu trả lời là "có", thì động cơ khí nén chính là vị cứu tinh của bạn!

Không giống như những người anh em ồn ào của mình như máy bơm nước, máy phát điện, máy hàn, hay máy cắt, động cơ khí nén hoạt động êm ái, mát mẻ, và an toàn tuyệt đối. Thử tưởng tượng, bạn đang cần một thiết bị mạnh mẽ để khoan tường, nhưng lại ngại tiếng ồn và nguy cơ cháy nổ? Động cơ khí nén sẽ đáp ứng mọi nhu cầu, cho bạn tận hưởng sự yên tĩnh và an toàn trong khi làm việc.

Nhưng khoan, đừng nghĩ rằng "êm ái" đồng nghĩa với "yếu đuối". Động cơ khí nén sở hữu sức mạnh không hề kém cạnh, đủ sức chinh phục những công việc đòi hỏi nhiều năng lượng. Bên cạnh đó, chúng còn rất linh hoạt, có thể tùy chỉnh công suất và tốc độ tùy theo nhu cầu sử dụng.

Vậy động cơ khí nén là gì? Cấu tạo và nguyên lý hoạt động của chúng ra sao? Làm thế nào để kiểm tra và bảo dưỡng chúng đúng cách? Mời bạn cùng khám phá trong bài viết này ngay nhé! Hãy bước vào thế giới của những công cụ mạnh mẽ, an toàn, và thân thiện với môi trường, cùng động cơ khí nén!

1. Động cơ khí nén là gì?

Động cơ khí nén là 1 loại động cơ có khả năng chuyển đổi năng lượng khí nén (do không khí thiên nhiên bị nén vào ở áp suất cao, khoảng tầm 3.000~3.600psi tạo ra) trở thành cơ năng để chuyển động quay rotor. 

Động cơ khí nén thông thường có thiết kế nhỏ gọn, giá thành rẻ và đặc biệt là công suất động cơ thường lớn nhưng trọng lượng động cơ lại rất nhẹ. Vì hoạt động bằng khí nén nên chúng rất an toàn, không lo cháy nổ, dễ sử dụng, đặc biệt dễ bảo dưỡng, tuổi thọ cao và tiết kiệm được một lượng lớn chi phí vận hành.

Động cơ khí nén thông thường có thiết kế nhỏ gọn, giá thành rẻ

Động cơ khí nén thông thường có thiết kế nhỏ gọn, giá thành rẻ

Đây là thiết bị được xem là quan trọng nhất trong hệ thống khí nén (nó được coi như là “trái tim” của cả hệ thống). Bởi vì máy nén khí đã trực tiếp sản sinh ra khí nén để có thể cung cấp tới các thiết bị cũng như các  vị trí có nhu cầu sử dụng năng lượng khí nén. 

Cho đến ngày nay, máy nén khí đã và đang được sử dụng khá phổ biến không chỉ trong sản xuất mà còn ở trong các lĩnh vực sinh hoạt hàng ngày cũng bởi tiện ích thiết thực mà chúng mang lại là rất lớn. Tùy vào mục đích, cách thức sử dụng cũng như công suất, tính năng của từng dòng máy nén khí mà chúng được chia ra thành nhiều loại với thiết kế mẫu mã khác nhau.

2. Cấu tạo của động cơ khí nén piston 

Cấu tạo của động cơ khí nén piston có dạng hình trụ, thông thường được chia làm 3 phần: đỉnh piston, đầu và thân. Cụ thể như sau: 

  • Đỉnh piston khí nén được chia làm 3 dạng: đỉnh lồi, đỉnh lõm và đỉnh bằng. Mỗi đỉnh piston thường nhận áp suất khí đốt và chịu được nhiệt độ rất cao.
  • Đầu piston còn có các rãnh để lắp bộ phận xéc măng dầu và xéc măng khí vào trong thiết bị. Các lỗ khoan nhỏ ở trên đầu rãnh xéc măng dầu sẽ được thông vào bên trong đáy rãnh để có thể thực hiện nhiệm vụ cấp dầu và thoát dầu. Ngoài ra, số rãnh xéc măng là bao nhiêu còn tùy thuộc vào từng loại động cơ.
  • Cuối cùng là phần thân của piston có nhiệm vụ dẫn hướng cho trục piston chuyển động trong xi lanh, chúng còn liên liên kết với thanh truyền lực để tiến hành làm quay trục khuỷu. Trên thân piston còn có nhiều lỗ ngang, được dùng để lắp các chốt liên kết cùng với thanh truyền.

Cấu tạo của động cơ khí nén piston thường có dạng hình trụ

Cấu tạo của động cơ khí nén piston thường có dạng hình trụ

  • Bên cạnh đó, thân piston sử dụng động cơ diesel thường dài hơn thân của piston động cơ chạy xăng. Thông thường, phần đáy của một động cơ chạy bằng diesel sẽ có thêm từ 1 2 xéc măng dầu. 
  • Đối với thân piston của động cơ 2 kỳ không có xupap, chúng sẽ được thiết kế có lỗ phía dưới, nếu không thì sẽ được làm khuyết đi nhằm tạo điều kiện cho quá trình hòa khí sẽ chạy từ bộ chế hòa khí nạp vào các-te để cho động cơ hoạt động.

3. Nguyên lý hoạt động của máy nén khí piston 

Luồng khí nén từ nguồn cấp khí nén sẽ được đẩy vào trong động cơ khí nén, tại đây khí nén sẽ bị giãn nở sinh ra năng lượng: Nội năng sẽ biến thành cơ năng, còn áp suất, nhiệt độ và vận tốc của không khí giảm xuống sẽ biến thành năng lượng cơ học dưới dạng mô men nhằm mục đích tạo chuyển động quay đối với trục cánh khuấy của động cơ.

Để máy nén khí dạng piston được nén ở 1 mức áp suất cùng với nhiệt độ nhất định thì piston phải vận hành một cách tự động với các chi tiết cấp khí nén. Sự chênh lệch giữa áp suất của môi trường bên ngoài đối với áp suất bên trong của piston sẽ giúp cấp thêm không khí cho bộ phận này.

Lưu lượng khí nén lúc này chính là năng lượng giúp cho piston có thể hoạt động được. Để giúp cho thiết bị có thể đi hết một hành trình bắt buộc thì lượng khí bên trong piston cần phải được thải hết ra bên ngoài. 

Trong piston có một bộ phận đặc biệt đó là van điện từ khí nén, nó sẽ giúp làm cho không khí bị giãn nở thêm lên và khi đó năng lượng khí nén cũng đồng thời được chuyển hóa trở thành động năng. 

Nguyên lý hoạt động của máy nén khí piston

Nguyên lý hoạt động của máy nén khí piston

Phía bên trong motor khí nén piston, không khí sẽ được nén lại để cung cấp nguồn khí chạy vào piston. Lúc này, năng lượng cũng được tạo ra và bắt đầu tiến hành cơ chế chuyển đổi. Lượng khí này sẽ sinh ra công để giúp cho các thiết bị động cơ có thể hoạt động được. Lượng khí cũng sẽ chiếm trọn không gian bên trong của động cơ để giúp cho piston có thể di chuyển được.

4. Sử dụng và bảo dưỡng motor máy nén khí

a) Sử dụng motor máy nén khí

Ứng dụng phổ biến nhất của motor máy nén khí chính là một trong những bộ phận tạo nên chiếc máy nén khí. Bên cạnh đó, chúng còn được sử dụng trong một số lĩnh vực khác như: 

  • Trong việc thông tắc cống: Những chiếc motor khí nén mini được trang bị piston khí nén sẽ đem lại khả năng thông tắc đường cống một cách nhanh chóng.
  • Ứng dụng làm máy rửa xe: Thiết bị thường được sử dụng trong các dòng máy nén khí rửa xe công nghiệp và cả máy rửa xe gia đình.
  • Loại piston nén khí còn được sử dụng trên tất cả cánh cửa thông minh được thiết kế trên xe buýt, cánh cửa ra vào trung tâm thương mại,... Đối với xe buýt thì người dùng chỉ cần bấm nút khởi động, khi đó piston sẽ thu lại hoặc đẩy ra nhanh chóng để mở và đóng cửa xe. 
  • Tại các siêu thị hoặc các trung tâm thương mại thì chỉ cần đứng trước cửa (cảm biến phát hiện có người) thì xi lanh của động cơ sẽ hoạt động để điều khiển piston khí nén tự động đóng và mở cửa.

b) Bảo dưỡng motor máy nén khí

Việc thực hiện vệ sinh cũng như bảo trì bảo dưỡng mô tơ máy nén khí cần phải tiến hành một cách đều đặn, vì đây chính là giải pháp giúp cho máy nén khi luôn vận hành tốt, hiệu quả và bền bỉ trong suốt một thời gian dài. Việc bảo dưỡng motor được tiến hành như sau:

Kiểm tra và vệ sinh motor máy nén khí một cách thường xuyên, định kỳ. Bất kì một linh kiện nào, sau một thời gian dài vận hành thì motor cũng có thể bị xuống cấp dẫn đến hư hỏng. Điều này gây ảnh hưởng rất lớn tới hiệu quả làm việc của chính động cơ thiết bị. Lưu ý thêm là khi bạn muốn kiểm tra và làm vệ sinh motor của máy nén khí piston cũng như máy nén khí trục vít thì cần đợi cho bộ phận này được làm nguội hoàn toàn rồi mới có thể tiến hành bảo dưỡng để tránh tình trạng bị bỏng hay gặp phải các sự cố ngoài ý muốn khác.

Tiến hành thay mới dầu bôi trơn cho motor máy nén khí đúng cách. Khi bạn muốn thêm dầu bôi trơn bảo dưỡng cho motor máy khí nén thì cần phải thêm dầu ngay trong lúc motor đang vận hành. Mặt khác, trước đó thì bạn cần tiến hành lau sạch miệng dầu mỡ để không bị dây bẩn dẫn đến khó khăn trong việc vệ sinh. Đặc biệt, tuyệt đối không nên trộn chung các loại dầu nhớt với nhau vì các thành phần trong dầu nhớt có thể tạo phản ứng hóa học để trở thành những hợp chất khác có thể gây hại đối với động cơ của bạn.

5. Chi phí tiêu thụ năng lượng của một máy khí nén là bao nhiêu?

Cách đơn giản nhất để tính là theo công thức sau:

Chi phí tiêu thụ điện năng = Tổng công suất máy x 0.756 x số giờ x chi phí kW giờ/ hiệu suất của động cơ.

Ví dụ: một chiếc máy nén khí 30HP (22kW) chạy liên tục 10 tiếng 1 ngày và 5 ngày/ tuần trong suốt 1 năm. Giá điện hiện nay khoảng 2,000 VNĐ/ 1kW và động cơ điện có hiệu suất 90%. Để tính tổng công suất của máy nén khí, bảng dữ liệu động cơ (cụ thể là 30HP) x 110% = 33HP.

Chi phí tiêu thụ năng lượng của một máy khí nén là bao nhiêu?

Hầu hết các máy nén khí hiện nay khi vận hành ở áp suất cực đại max sẽ đạt tới 110% công suất định mức. Mỗi HP = 746W (watts).  Do đó, 746 watts/ giờ là lượng điện năng cần thiết để động cơ có thể chuyển đổi sang 1 mã lực của năng lượng cơ. kWH sẽ được tính bằng chi phí cho mỗi 1000 Watt năng lượng điện tiêu thụ trong 1 giờ.

Số lượng: Khi đó, số giờ chạy mỗi ngày x số ngày mỗi tuần x số tuần mỗi năm của động cơ = Tổng thời gian thiết bị chạy liên tục trong một năm. (Ví dụ: 10h/ ngày x 5 ngày x 1 tuần x 52 tuần x 1 năm = 2600 giờ)

Hiệu suất motor (EFF) lúc này có thể được tìm thấy trên bảng dữ liệu của động cơ theo tỷ lệ phần trăm. (Ví dụ = 0,90%) 33 hp x 0 .746 x 2600 giờ x 2000 ÷ 0,90 = 142,237,333 VND. 

Các kết quả cho thấy: Chi phí điện mỗi năm cho 1 chiếc máy nén khí có công suất là 22kW -30 HP sẽ là 142.237.000 VNĐ/ 1 năm. Bây giờ chúng ta hãy thử tính toán với 1 chiếc máy có công suất 50HP, mỗi năm sẽ tiêu thụ 1 lượng điện năng như thế nào nhé: 50HP x 0.746 x 2600 giờ x 2000 ÷ 0.90 = 215,511,111 VND. Quả là một con số không hề nhỏ, phải không nào?

6. Các loại động cơ khí nén phổ biến

Có 3 loại động cơ khí nén phổ biến nhất hiện nay, bao gồm:

  • Động cơ khí nén piston: Đây là loại động cơ phổ biến nhất, có cấu tạo đơn giản, dễ bảo dưỡng và có giá thành tương đối rẻ. Động cơ khí nén piston hoạt động dựa trên nguyên lý chuyển đổi năng lượng của khí nén thành năng lượng cơ học.

  • Động cơ khí nén trục vít: Loại động cơ này có hiệu suất cao, độ bền tốt và có thể hoạt động trong môi trường khắc nghiệt. Động cơ khí nén trục vít hoạt động dựa trên nguyên lý ép khí nén giữa hai trục vít.

  • Động cơ khí nén vane: Loại động cơ này có kích thước nhỏ gọn, trọng lượng nhẹ và có thể hoạt động ở tốc độ cao. Động cơ khí nén vane hoạt động dựa trên nguyên lý quay của các vane trong buồng nén.

7. Ứng dụng của động cơ khí nén

Động cơ khí nén được ứng dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực khác nhau, bao gồm:

  • Công nghiệp: Động cơ khí nén được sử dụng trong nhiều ứng dụng công nghiệp, chẳng hạn như:
    • Điều khiển máy móc, thiết bị
    • Vận chuyển vật liệu
    • Sản xuất
    • Chế biến
  • Nông nghiệp: Động cơ khí nén được sử dụng trong các ứng dụng nông nghiệp, chẳng hạn như:
    • Tưới tiêu
    • Chăn nuôi
    • Sản xuất nông nghiệp
  • Xây dựng: Động cơ khí nén được sử dụng trong các ứng dụng xây dựng, chẳng hạn như:
    • Cẩu trục
    • Máy khoan
    • Máy cắt
  • Đời sống: Động cơ khí nén được sử dụng trong các ứng dụng đời sống, chẳng hạn như:
    • Máy rửa xe
    • Máy hút bụi
    • Máy sấy tó

Kết luận:

Động cơ khí nén là một thiết bị quan trọng trong nhiều lĩnh vực khác nhau. Với những ưu điểm như an toàn, tiết kiệm năng lượng và thân thiện với môi trường, động cơ khí nén đang ngày càng được sử dụng rộng rãi hơn.

Để lựa chọn được động cơ khí nén phù hợp, người dùng cần cân nhắc các yếu tố như công suất, áp suất, tốc độ, môi trường làm việc,... Ngoài ra, người dùng cũng cần chú ý đến việc bảo dưỡng động cơ khí nén định kỳ để đảm bảo hiệu suất hoạt động và tuổi thọ của thiết bị. Hy vọng những thông tin trên sẽ giúp người dùng hiểu rõ hơn về động cơ khí nén và lựa chọn được thiết bị phù hợp với nhu cầu sử dụng.

Nội Dung Có Thể Bạn Quan Tâm:

8.060 reviews

Tin tức liên quan

Giá Động Cơ Điện 1 Pha: Bí Quyết Chọn Mua Đúng, Tiết Kiệm Hàng Triệu Đồng

Giá Động Cơ Điện 1 Pha: Bí Quyết Chọn Mua Đúng, Tiết Kiệm Hàng Triệu Đồng

03 thg 12 2024 22:17

Động cơ điện 1 pha là giải pháp thiết yếu trong gia đình và công nghiệp. Với các lựa chọn công suất từ 0.37 kW đến 3.7 kW, giá cả dao động phù hợp mọi nhu cầu, từ máy bơm nước gia đình đến dây chuyền sản xuất. Khám phá bảng giá mới nhất 2024 và cách chọn động cơ chính hãng từ các thương hiệu MinhMotor, Thành Thái.
Đọc tiếp
Khám Phá Bí Mật Động Cơ Điện 1 Pha: Bạn Đã Biết Tất Cả Chưa?

Khám Phá Bí Mật Động Cơ Điện 1 Pha: Bạn Đã Biết Tất Cả Chưa?

03 thg 12 2024 22:05

Động cơ điện 1 pha, giải pháp thiết yếu cho cả gia đình và công nghiệp. Tìm hiểu thông số kỹ thuật chi tiết: công suất, tốc độ quay, dòng điện định mức, cấp bảo vệ IP55, cấp cách nhiệt F và ứng dụng thực tế. Lựa chọn động cơ phù hợp giúp tối ưu hiệu suất và tiết kiệm năng lượng.
Đọc tiếp
Khám Phá Bí Quyết Sử Dụng Động Cơ Điện 1 Pha Đúng Cách – Tiết Kiệm Chi Phí, Tối Ưu Hiệu Quả

Khám Phá Bí Quyết Sử Dụng Động Cơ Điện 1 Pha Đúng Cách – Tiết Kiệm Chi Phí, Tối Ưu Hiệu Quả

29 thg 11 2024 21:21

Động cơ điện 1 pha đóng vai trò quan trọng trong gia đình và công nghiệp nhẹ. Hướng dẫn chi tiết này sẽ giúp bạn lắp đặt, vận hành, và bảo trì đúng cách, tối ưu hóa hiệu suất và kéo dài tuổi thọ thiết bị. Tìm hiểu ngay bí quyết giảm chi phí và tăng hiệu quả tại Dongco3pha.com.
Đọc tiếp
Đảo Chiều Động Cơ Điện 1 Pha Dễ Dàng Trong 5 Phút – Bí Quyết Tối Ưu Hoạt Động

Đảo Chiều Động Cơ Điện 1 Pha Dễ Dàng Trong 5 Phút – Bí Quyết Tối Ưu Hoạt Động

29 thg 11 2024 21:11

Đảo chiều động cơ điện 1 pha là kỹ năng quan trọng đối với kỹ sư điện, kỹ sư cơ khí, và các doanh nghiệp sản xuất. Bài viết hướng dẫn từ A-Z, từ cách xác định dây chạy, dây đề, đến hoán đổi vị trí kết nối và sử dụng tụ điện. Đảm bảo an toàn, hiệu suất và khả năng điều chỉnh linh hoạt khi sử dụng động cơ điện xoay chiều.
Đọc tiếp
Những Bí Quyết Giúp Động Cơ Điện 1 Pha Hoạt Động Hiệu Quả Mà Ít Người Biết

Những Bí Quyết Giúp Động Cơ Điện 1 Pha Hoạt Động Hiệu Quả Mà Ít Người Biết

27 thg 11 2024 21:51

Động cơ điện một pha là thiết bị quan trọng trong nhiều hệ thống công nghiệp. Để đảm bảo vận hành hiệu quả, cần lưu ý các yếu tố như công suất phù hợp, bảo dưỡng định kỳ và nguồn điện ổn định. Việc lắp đặt đúng kỹ thuật, kiểm tra hệ thống làm mát và xử lý rò rỉ điện sẽ giúp động cơ hoạt động bền bỉ, kéo dài tuổi thọ.
Đọc tiếp