Cấu Tạo, Cách Thay Mô Tơ Quạt Hơi Nước Cũ

Bạn có đang vật lộn với những đêm hè oi bức, khó ngủ vì chiếc quạt hơi nước thân yêu bắt đầu "dở chứng" không? Tiếng ồn ngày càng lớn, lưu lượng gió yếu ớt khiến bạn cảm thấy ngột ngạt, khó chịu. Đừng vội vứt bỏ chiếc quạt quen thuộc của mình! Chỉ cần một chút khéo tay và hướng dẫn đúng đắn, bạn hoàn toàn có thể "hồi sinh" lại chiến binh giải nhiệt mùa hè này.

Bài viết "Cấu tạo, cách thay mô tơ quạt hơi nước cũ" sẽ là người bạn đồng hành đắc lực, giúp bạn hiểu rõ về "trái tim" của chiếc quạt - động cơ, từ đó có thể tự mình thay thế linh kiện này, trả lại cho quạt hơi nước công suất mạnh mẽ, lưu lượng gió mát mẻ, đồng thời mang đến những giấc ngủ ngon lành trong những ngày hè oi ả. Bên cạnh hướng dẫn thay mô tơ, bài viết còn cung cấp thêm thông tin hữu ích về các tính năng như điều khiển và hẹn giờ, giúp bạn tận hưởng trọn vẹn những tiện ích của chiếc quạt hơi nước. Hãy cùng bắt tay vào "phép màu" mùa hè này nào!

1) Mô tơ quạt hơi nước là gì?

Mô tơ quạt hơi nước là một bộ phận của máy quạt hơi nước có cấu trúc tương tự như mô tơ quạt gió. Đây là  động cơ hoạt động bằng điện xoay chiều (AC) 220v hoặc 3 pha 380v. Thiết bị thường có bộ phận dùng để hút nước từ bể chứa của quạt hơi nước và bơm vào các lá xốp hoặc giấy tản nhiệt phía sau cánh quạt để tạo ra không khí lạnh.

Quạt hơi nước có tấm tản nhiệt bằng nước phía sau cánh quạt làm mát không khí xung quanh nó, khi cánh quạt quay nó hút không khí được làm mát bằng tấm tản nhiệt rồi đẩy ra phía trước theo hướng cánh quạt từ đó tạo luồng không khí mát giúp hạ nhiệt không khí xung quanh. Mô tơ đảo gió quạt hơi nước sẽ giúp thổi không khí mát từ cánh quạt theo chiều ngang và chiều dọc.

2) Ứng dụng mô tơ quạt hơi nước

Mô tơ quạt hơi nước là thành phần chính của quạt hơi nước. Đây là thiết bị được thiết kế để làm mát không khí bằng cách sử dụng nước và thổi gió. Dưới đây là một số ứng dụng phổ biến của mô tơ quạt hơi nước:

• Cung cấp năng lượng hoạt động cho quạt hơi nước, tạo ra dòng khí mát, qua bộ làm ẩm nước.
• Kiểm soát độ ẩm trong không khí, tạo không gian sống và làm việc thoải mái cho con người
• Lọc không khí để loại bỏ bụi và các hạt không mong muốn khác từ không khí.
• Ứng dụng công nghiệp, để làm mát không khí và tạo ra điều kiện tốt cho sự phát triển của cây trồng.
• Ứng dụng trong y tế, cung cấp không khí mát mẻ trong các khu vực cần kiểm soát nhiệt độ, chẳng hạn như phòng mổ.

3) Cấu tạo của động cơ quạt hơi nước

Mô tơ quạt hơi nước là một bộ phận của máy quạt hơi nước có cấu trúc tương tự như mô tơ quạt gió. Đây là  động cơ hoạt động bằng điện xoay chiều (AC) 220v hoặc 3 pha 380v.

Mô tơ quạt hơi nước có cấu tạo gồm động cơ điện đồng bộ hoặc không đồng bộ với 4 cực và 24 rãnh tốc độ quay khoảng 1400 vòng/phút. 16 rãnh phía ngoài dùng để quấn cuộn làm việc 16 rãnh phía trong dùng để quấn cuộn khởi động. 

Trong đó 1 cuộn đề nhỏ nằm chung rãnh với 1 cuộn làm việc nhỏ. Phần rãnh phía ngoài thường rộng hơn phía trong nên khi quấn lại, nhớ phải cuộn nhỏ đặt trong cuộn lớn đặt ngoài. 

Cấu tạo của quạt thường bao gồm:

• Stato là bộ phận đứng yên gồm những lá sắt từ rất mỏng chồng lên nhau còn gọi là tole silic nhằm mục đích tránh dòng điện Fuco đi qua.
• Roto: Là bộ phận quay, cũng được làm bằng nhiều lá thép từ rất mỏng ghép lại thành một khối trụ có trục tâm là thanh thép tròn.
• Bạc đạn: Chi tiết này để thanh thép tròn của roto lắp vào và có tác dụng giảm ma sát khi roto quay.
• Vỏ mô tơ: Làm từ thép dùng để làm vỏ bảo vệ đồng thời là nắp cố định cho mô tơ thành một khối.
• Tụ ngậm điện 6MF.
• Cánh quạt.

4) Nguyên lý mô tơ quạt hơi nước

Khi có dòng điện xoay chiều chạy qua cuộn dây ở lõi thép từ stato tạo từ trường quay hay mô men xoắn làm quay roto. Do vị trí của các cuộn dây ( tức là dây chạy và dây đề) được đặt lệch nhau và tác dụng làm lệch pha của tụ điện, từ đó làm xuất hiện trong lòng stato các lực hút không có cùng phương với nhau.

Chính vì 2 lực hút chênh lệch nhau về thời gian và phương tác động nên sẽ tạo ra trong lòng của stator một từ trường quay, từ đó làm roto quay được.

Mô tơ máy quạt hơi nước khi muốn thay đổi tốc độ người ta sẽ quấn lên đó một số vòng dây cùng với cuộn chạy. Trong trường hợp dòng điện tăng lên hoặc giảm đi do sự thay đổi điện trở bên trong cuộn dây sẽ làm xuất hiện một từ trường mạnh hơn hoặc yếu hơn, đồng thời sẽ làm cho cánh quạt quay được nhanh hơn hoặc chậm hơn.

Khi có điện cuộn khởi động và tụ điện tạo lực đẩy ban đầu, cuộn chạy sẽ tạo ra lực quay chính, cuộn số dùng giảm dòng để tạo lực quay yếu hơn.

Cuộn số hoạt động theo nguyên lý dây càng nhỏ càng dài thì điện trở càng lớn nên dòng điện chạy qua cuộn dây càng nhỏ kéo theo quạt chạy yếu hơn.

5) Phân loại các mô tơ quạt hơi nước phổ biến

Các dòng mô tơ quạt hơi nước từ các nhãn hiệu nổi tiếng như Panasonic, KDK và Mitsubishi hiện đang thu hút sự quan tâm và sử dụng rộng rãi trên thị trường. Các mô tơ quạt này không chỉ nổi tiếng với chất lượng và hiệu suất xuất sắc mà còn có nhiều tính năng và công nghệ tiên tiến.

a) Mô tơ quạt hơi nước Panasonic

Panasonic là một trong những thương hiệu nổi tiếng và đáng tin cậy với dòng mô tơ quạt điện của mình. Các mô hình của Panasonic thường được thiết kế với công nghệ tiết kiệm năng lượng, giảm tiếng ồn và có khả năng điều khiển từ xa. Đồng thời, chúng thường đi kèm với các tính năng an toàn như tự động tắt khi quạt bị quá nhiệt.

b) Mô tơ quạt hơi nước KDK

KDK là một thương hiệu nổi tiếng có nguồn gốc từ Nhật Bản, và mô tơ quạt điện của họ được biết đến với độ bền và hiệu suất cao. Các mô hình của KDK thường có kiểu dáng hiện đại, chất liệu chắc chắn và khả năng hoạt động ổn định. Nhiều sản phẩm của KDK cũng tích hợp công nghệ quạt đảo chiều độc đáo, tạo ra không khí lưu thông hiệu quả.

c) Mô tơ quạt hơi nước Mitsubishi

Mitsubishi không chỉ nổi tiếng với sản xuất ô tô và điện tử, mà còn có sự hiện diện mạnh mẽ trong lĩnh vực mô tơ quạt điện. Các sản phẩm của Mitsubishi thường có thiết kế thông minh, sử dụng công nghệ inverter để tiết kiệm năng lượng và có khả năng hoạt động ổn định trong thời gian dài.

6) Các lỗi motor quạt hơi nước thường gặp

Quạt hơi nước trong mùa nắng nóng được sử dụng 10-12 tiếng ngày trong thời gian dài nên khả năng chạy quá tải hoặc giảm tuổi thọ thường xuyên xảy ra.

Những trục trặc quạt thường xuyên gặp phải 

1. Cháy chập mô tơ: Đây là lỗi nặng nhất mà quạt hơi nước có thể gặp phải, nếu mắc phải lỗi này bạn phải mua động cơ mới cùng công suất, chiều dài và đường kính trục.
2. Hỏng bơm nước tản nhiệt.
3. Hỏng dây nguồn hoặc công tắc bấm.
4. Hỏng mô tơ đảo hướng gió.

Để tự sửa chữa những lỗi này bạn phải tìm cách tháo từng linh kiện quạt. Tuy nhiên, người dùng phải xác định đúng nguyên nhân gây lỗi. Tránh trường hợp chưa tìm hiểu kỹ về động cơ đã vội vàng thay linh kiện bên trong dẫn đến hư hại nặng thêm hoặc tốn kém chi phí nhiều hơn cần thiết.

7) Cách thay mô tơ quạt hơi nước 

Những linh kiện quạt khi bị hư hoặc đem sửa chữa hoặc mua mới thay vào đều phải biết cách tháo. Cách tháo mô tơ quạt hơi nước thực ra rất đơn giản, bạn cần tuần tự tháo từ ngoài vào trong:

• Đầu tiên bạn cần một tua vít 4 khía để tháo ốc và 2 cạnh để tháo các ngàm nhựa.
• Sau đó nhẹ nhàng tháo gỡ phần lưng sau của quạt để lộ mô tơ quạt.

Thao tác này có thể áp dụng nếu động cơ cháy chập hoặc hư hỏng hoàn toàn. Với những tình huống như hư hỏng đảo hướng, bơm nước tản nhiệt,... bạn có thể cân nhắc kiểm tra các linh kiện để thay từng bộ phận thay vì toàn bộ động cơ.

8) Bảng giá mô tơ quạt hơi nước dây đồng

Giá mô tơ quạt hơi nước tùy vào chất lượng và mỗi thương hiệu khác nhau mà giá cả có thể đặt hoặc rẻ hơn so với mô tơ cùng công suất, ví dụ mô tơ dây nhôm rẻ hơn mô tơ dây đồng.

• Mô tơ quạt hơi nước 60w trục 12mm-ngược chiều: 419.000 VND
• Mô tơ quạt hơi nước 110w trục 12mm-ngược chiều: 545.000 VND
• Mô tơ quạt hơi nước 120w trục 12mm-xuôi chiều: 539.000 VND
• Mô tơ quạt hơi nước 120w trục 12mm-ngược chiều: 520.000 VND
• Mô tơ quạt hơi nước 135w trục 12mm-ngược chiều: 539.000 VND
• Mô tơ quạt hơi nước 140w trục 12mm-xuôi chiều: 559.000 VND
• Mô tơ quạt hơi nước 150w trục 12mm-thuận chiều: 550.000 VND
• Mô tơ quạt hơi nước 200w trục 12mm-ngược chiều: 570.000 VND

9) Cách Chọn Mua Mô Tơ Thay Thế Phù Hợp Cho Quạt Hơi Nước

Khi quạt hơi nước của bạn gặp trục trặc, thay thế mô tơ là một giải pháp hiệu quả và tiết kiệm chi phí. Tuy nhiên, việc lựa chọn mô tơ thay thế phù hợp không phải là điều đơn giản. Phần này sẽ hướng dẫn bạn cách chọn mua mô tơ thay thế phù hợp cho quạt hơi nước của mình.

Công Suất

Công suất là yếu tố quan trọng nhất cần xem xét khi chọn mua mô tơ thay thế. Nếu mô tơ mới có công suất quá thấp, nó sẽ không đủ sức để vận hành quạt hơi nước một cách hiệu quả. Ngược lại, nếu công suất quá cao, mô tơ sẽ tiêu tốn nhiều điện năng hơn và có thể gây ra tình trạng quá tải, làm giảm tuổi thọ của quạt.

Để chọn đúng công suất, bạn cần biết công suất của mô tơ cũ và công suất tối đa mà quạt hơi nước của bạn có thể chịu được. Thông tin này thường được ghi trên nhãn hiệu của quạt hoặc trong hướng dẫn sử dụng. Mô tơ mới nên có công suất tương đương hoặc cao hơn một chút so với mô tơ cũ, nhưng không vượt quá công suất tối đa của quạt.

Kích Thước Trục và Đường Kính

Kích thước trục và đường kính của mô tơ mới cần phải khớp với khung và cánh quạt cũ. Nếu kích thước không phù hợp, bạn sẽ phải thay thế toàn bộ quạt hơi nước, điều này sẽ tốn kém hơn nhiều so với chỉ thay thế mô tơ.

Để đảm bảo kích thước phù hợp, bạn nên đem mô tơ cũ đến cửa hàng và yêu cầu nhân viên tư vấn mô tơ mới có kích thước tương tự. Hoặc, bạn có thể đo kích thước trục và đường kính của mô tơ cũ và tìm mô tơ mới có kích thước tương đương.

Số Pha và Điện Áp

Hầu hết các hộ gia đình tại Việt Nam sử dụng nguồn điện 220V một pha. Do đó, bạn cần chọn mô tơ thay thế phù hợp với điện áp và số pha này. Nếu mua mô tơ có điện áp hoặc số pha khác, bạn sẽ phải thay đổi hệ thống điện của nhà, điều này sẽ rất tốn kém và phức tạp.

Để đảm bảo an toàn và tránh gây ra sự cố điện, hãy luôn chọn mô tơ có điện áp và số pha phù hợp với nguồn điện gia đình của bạn.

Thương Hiệu và Chất Liệu Dây Quấn

Cuối cùng, bạn nên cân nhắc thương hiệu và chất liệu dây quấn của mô tơ. Các thương hiệu uy tín thường có chất lượng tốt hơn và cung cấp chế độ bảo hành dài hạn, giúp bạn yên tâm sử dụng.

Về chất liệu dây quấn, dây đồng thường bền bỉ hơn dây nhôm, nhưng giá thành cao hơn. Nếu bạn có ngân sách hạn chế, dây nhôm cũng là một lựa chọn khả thi, miễn là bạn mua từ thương hiệu uy tín.

10) Hướng Dẫn Bảo Trì Và Sửa Chữa Mô Tơ Quạt Hơi Nước

Mô tơ là bộ phận quan trọng nhất của quạt hơi nước, đóng vai trò truyền động cho cánh quạt quay. Để đảm bảo quạt hoạt động hiệu quả và kéo dài tuổi thọ, việc bảo trì và sửa chữa mô tơ định kỳ là điều cần thiết. Bài viết này sẽ hướng dẫn bạn các bước đơn giản để bảo dưỡng mô tơ quạt hơi nước.

Vệ Sinh Định Kỳ

Bụi bẩn tích tụ trên mô tơ và cánh quạt sẽ làm giảm hiệu suất hoạt động và gây ra tiếng ồn. Vì vậy, việc vệ sinh định kỳ là rất quan trọng. Bạn nên thực hiện các bước sau ít nhất một lần mỗi năm:

1. Ngắt nguồn điện và tháo rời cánh quạt khỏi mô tơ.
2. Dùng khăn ẩm lau sạch bụi bẩn bám trên trục và mô tơ. Bạn có thể sử dụng bàn chải mềm để loại bỏ những vết bẩn cứng đầu.
3. Kiểm tra và làm sạch các lỗ thông gió trên vỏ mô tơ để đảm bảo luồng không khí lưu thông tốt.
4. Sau khi vệ sinh xong, lắp cánh quạt trở lại và kiểm tra hoạt động của quạt.

Việc vệ sinh định kỳ sẽ giúp mô tơ hoạt động trơn tru hơn, tiết kiệm điện năng và kéo dài tuổi thọ.

Tra Dầu Định Kỳ

Ổ trục là nơi tiếp xúc giữa trục quay và mô tơ, do đó sẽ xảy ra ma sát và hao mòn theo thời gian. Để giảm thiểu ma sát và ngăn ngừa rỉ sét, bạn nên tra dầu bôi trơn định kỳ cho ổ trục.

1. Tháo rời cánh quạt và tìm ổ trục trên mô tơ.
2. Nhỏ một hoặc hai giọt dầu máy (dầu bôi trơn chuyên dụng cho mô tơ) vào ổ trục.
3. Quay trục bằng tay để dầu lan tỏa đều khắp ổ trục.
4. Lắp cánh quạt trở lại và kiểm tra hoạt động của quạt.

Việc tra dầu nên được thực hiện ít nhất một lần mỗi năm hoặc khi bạn nhận thấy tiếng ồn hoặc rung lắc bất thường từ mô tơ.

Kiểm Tra Dây Nguồn

Dây nguồn cung cấp điện cho mô tơ, nếu bị hư hỏng có thể gây ra nguy hiểm như chập cháy hoặc điện giật. Vì vậy, bạn nên kiểm tra dây nguồn định kỳ và thay thế nếu cần thiết.

1. Ngắt nguồn điện và tháo dây nguồn khỏi mô tơ.
2. Kiểm tra dây nguồn xem có bị đứt, hở, nứt hay không. Nếu có bất kỳ dấu hiệu hư hỏng nào, hãy thay thế dây nguồn mới.
3. Kiểm tra đầu cắm và đảm bảo không bị lỏng hoặc bị biến dạng.
4. Sau khi kiểm tra xong, cắm dây nguồn trở lại và kiểm tra hoạt động của quạt.

Bằng cách thực hiện các bước bảo trì và sửa chữa đơn giản trên, bạn sẽ giúp kéo dài tuổi thọ của mô tơ quạt hơi nước, đảm bảo hoạt động hiệu quả và an toàn trong nhiều năm.

11) Các câu hỏi thường gặp

a. Làm thế nào để đảm bảo an toàn khi thay thế mô tơ quạt hơi nước?

Trả lời: Điều quan trọng nhất là ngắt nguồn điện trước khi bắt đầu bất kỳ thao tác nào liên quan đến mô tơ. Sử dụng đúng loại dụng cụ và tham khảo hướng dẫn nếu cần thiết.

b. Tôi lo lắng về việc đấu dây điện khi thay thế mô tơ. Phải làm sao?

Trả chụp ảnh lại cách đấu dây điện của mô tơ cũ trước khi tháo rời. Khi lắp đặt mô tơ mới, bạn có thể dựa vào ảnh để đấu dây chính xác.

c. Tôi không chắc chắn về loại mô tơ phù hợp với quạt của mình. Làm thế nào để tìm ra nó?

Trả lời: Bạn có thể tham khảo sách hướng dẫn sử dụng của quạt hơi nước hoặc liên hệ với nhà sản xuất để được tư vấn cụ thể về loại mô tơ thay thế phù hợp.

d. Thay thế mô tơ quạt hơi nước có phức tạp không?

Trả lời: Quy trình thay thế mô tơ tương đối đơn giản, nhưng đòi hỏi sự tỉ mỉ và cẩn thận. Bạn có thể tìm kiếm các video hướng dẫn trực tuyến để dễ dàng hình dung các bước thực hiện.

e. Khi nào cần thay thế mô tơ quạt hơi nước?

Trả lời: Cần thay thế mô tơ khi quạt hoạt động yếu, phát ra tiếng ồn lớn bất thường, hoặc có mùi khét cháy.

Kết luận