Bảng Tra Công Suất Motor 3 Pha, 1 Pha Chi Tiết 04/2024

Đã bao giờ bạn tự hỏi động cơ nhà bạn hoạt động như thế nào chưa? Làm sao để chọn được công suất phù hợp cho động cơ của các thiết bị điện trong nhà bạn?

Nếu bạn đang phân vân về những câu hỏi này, thì bạn đã đến đúng nơi rồi đấy! Bảng tra công suất động cơ 3 pha, 1 pha chi tiết 04/2024 sẽ là người bạn đồng hành đáng tin cậy của bạn. Trong bảng tra này, bạn sẽ tìm thấy những thông tin hữu ích giúp bạn giải đáp các thắc mắc liên quan đến động cơ điện, đặc biệt là lựa chọn công suất phù hợp cho từng thiết bị đơn pha thường dùng trong gia đình.

Bỏ qua những thuật ngữ kỹ thuật khô khan, bảng tra này được thiết kế với ngôn ngữ dễ hiểu, giúp bạn dễ dàng tra cứu và ứng dụng vào thực tế. Hãy cùng khám phá thế giới của các động cơ điện và tìm ra giải pháp tối ưu cho các thiết bị của bạn!

1/ Công suất Mô tơ là gì? 

Công suất mô tơ hay còn gọi là mã lực, có ký hiệu là HP. Thông qua công suất sẽ giúp mô tả mức độ năng lượng mà một động cơ điện có thể chuyển đổi từ điện năng thành cơ năng hoặc công năng trong một khoảng thời gian nhất định. 

Công suất động cơ 1 pha, 3 pha quan trọng để đánh giá hiệu suất làm việc của một hệ thống hoặc máy móc. Công suất này thường được quy định và có thể thay đổi tùy thuộc vào từng loại mô tơ khác nhau. 

Trên thực tế để có thể quy đổi giữa các đơn vị “mã lực” và “kW có thể dùng hệ số tương đối: 1kW = 1.36 HP. 

Theo đó, mã lực của Mô tơ càng cao, thì thời gian di chuyển trong quãng đường nhất định càng nhanh. Và để phương tiện của bạn tăng gia tốc theo mong muốn thì động cơ phải sản sinh ra mô men xoắn nhanh hơn 

2/ Ý nghĩa của công suất motor

Công thức tính công suất động cơ thể hiện khá chính xác ý nghĩa của đại lượng này. Cụ thể, nó đặc trưng cho tốc độ thực hiện công của động cơ. Nó được xác định bằng cách đo công thực hiện trong một đơn vị thời gian cụ thể. Công suất tiêu thụ điện của cả mạch điện là một đại lượng đặc trưng cho tốc độ tiêu thụ điện năng của mạch.

Theo định nghĩa, công suất được tính bằng tỷ lệ giữa kW (kilowatt) và kVA (kilovolt-ampere). Trong đó, KW là đơn vị công suất thực, nó được tính bằng tích của hiệu điện thế và dòng điện tạo nên công suất thực chạy qua thiết bị (1W = 1V * |1A|, KW = 1000W). Còn KVA là đơn vị đo công suất của dòng điện, được tính bằng tích của hiệu điện thế và dòng điện biểu kiến qua thiết bị (1V.A = 1V * 1A, 1KV.A = 1000V.A).

Như vậy,công suất càng lớn thì trong 1 đơn vị thời gian động cơ càng thực hiện được nhiều công hơn. Hay trong dân dã thường đánh giá, công suất motor càng lớn thì mô tơ càng khỏe.

3/ Công thức tính các loại công suất động cơ chuẩn nhất

Công ty điện lực cung cấp cho các hộ gia đình các thiết bị đo điện áp được gọi là công tơ điện, giúp xác định công suất tiêu thụ điện và tính tiền hàng tháng. Công tơ điện, hay còn gọi là đồng hồ đo công suất điện, cũng được sử dụng để đo lường KWH (kilowatt giờ).

Mọi thiết bị điện đều tiêu thụ điện năng, và trên mỗi thiết bị đó thường có thông tin về công suất điện tương ứng. Để biết được mỗi máy đã sử dụng bao nhiêu điện theo giờ, ngày, tháng, chúng ta cần tính toán công suất tiêu thụ một cách chính xác.

Công suất tiêu thụ của một đoạn mạch thường được tính bằng lượng điện năng tiêu thụ của nó trong một đơn vị thời gian hoặc là tích giữa hiệu điện thế và cường độ dòng điện chạy qua nó.

Công thức tính công suất tiêu thụ hiện nay là: P = A / t = U * I

• P là công suất tiêu thụ, đơn vị tính là (W)
• t là thời gian tính bằng giây (s)
• A là lượng điện năng tiêu thụ của đoạn mạch, đơn vị tính là (J)
• U là hiệu điện thế giữa 2 đầu đoạn mạch, đơn vị tính là (V)
• I là cường độ dòng điện chạy qua đoạn mạch, đơn vị tính là (A)

Đơn vị tính công suất là (W), và có thể chuyển đổi sang KW hoặc MW theo cách như sau: 1KW = 1000W, 1MW = 1.000.000W.

4/ Cách tính công suất mô tơ bằng Ampe kìm 

Để tính chính xác công suất của mô tơ, bạn có thể cần đến sự hỗ trợ bởi công cụ chuyên dụng có tên gọi là Ampe kìm. Sau khi mua được kìm, bạn cần phải xác định loại mô tơ mà mình sẽ kiểm tra là loại mô tơ 1 pha hay 3 pha. 

Dưới đây là cách tính công suất Mô tơ bằng Ampe kìm: 

a/ Cách tính công suất mô tơ 1 pha 

Công thức tính công suất mô tơ 1 pha như sau: 

Mã lực (HP) = Điện áp x Cường độ dòng điện x % EFF x Hệ số công suất x 1,73/746

Trong đó: 

• Điện áp: là mức điện áp của dòng điện
• Cường độ dòng điện: là chỉ số đo được của dòng điện. 
• % EFF: hiệu suất của động cơ. 
• Hệ số công suất: tỷ lệ giữa công suất thực (kW) so với công suất biểu kiến (kVA), hệ số công suất ở mức 0.85.
• 1,73: hằng số được sử dụng khi tính công suất mô tơ. 
• 746: hằng số để chuyển đổi watts thành mã lực.

b/ Cách tính công suất mô tơ 3 pha 

Để tính công suất mô tơ 3 pha, bạn có thể áp dụng công thức tính công suất mô tơ 1 pha. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng, cường độ dòng điện 3 pha cần phải chia 3 trước khi tính toán. 

Mã lực (HP) = Điện áp x Cường độ x %EFF x Hệ số công suất x 1,73/746

Trong đó: 

• Điện áp: Là trung bình của ba điện áp đo được: (AB + AC + BC)/ 3
• Cường độ dòng điện: Là dòng trung bình của ba pha đo được: (A + B + C)/ 3
• % EFF: Là hiệu suất động cơ trên mỗi bảng tên động cơ.
•  Hệ số công suất: Là tỷ lệ giữa công suất thực (kW) so với công suất biểu kiến ​​(kVA). 
• 1,73: Là hằng số được sử dụng khi tính công suất ba pha.
• 746: Là hằng số để chuyển đổi watts thành mã lực (746 W = 1 hp).

c/ Ứng dụng công suất motor tính hiệu suất động cơ

Hiệu suất (H) của động cơ nhiệt thông thường được định nghĩa là tỷ lệ giữa công cơ học thực hiện được (A), đo lường bằng lượng nhiệt lượng được chuyển đổi thành công cơ học, và nhiệt lượng do nhiên liệu trong động cơ bị đốt cháy tỏa ra. Biểu thức cho hiệu suất có thể được biểu diễn như sau: H = A / Q.

Trong đó, A là công cơ học mà động cơ thực hiện được, và nó được đo lường bằng lượng nhiệt lượng được chuyển đổi thành công cơ học. Đơn vị của A được tính bằng Joule (J). Q là lượng nhiệt lượng được đo bằng Joule (J), được tạo ra bởi quá trình đốt cháy nhiên liệu trong động cơ.

Đây là một cách đo lường hiệu suất chính xác, giúp đánh giá mức độ chuyển đổi của nhiệt lượng từ nhiên liệu thành công cơ học. Khi lựa chọn mô tơ sản xuất, nên ưu tiên chọn loại có hiệu suất cao, nghĩa là công hao hụt thấp.

5/ Bảng tra công suất mô tơ

a) Bảng tra công suất motor 1 pha

b) Bảng tra công suất motor 3 pha

6/ Quy trình kiểm tra công suất mô tơ 

Dưới đây là quy trình kiểm tra công suất mô tơ khoa học, giúp bạn dễ dàng xác định được công suất của mô tơ. Trước khi tiến hành kiểm tra, bạn cần đảm bảo rằng mô tơ đang hoạt động bình thường. 

• Bước 1: Tắt mô tơ và đặt ampe kìm xung quanh dây dẫn của mô tơ. Sau đó khởi động mô tơ và ghi nhớ dòng điện trên ampe kìm. 
• Bước 2: Tiến hành đo điện áp đầu vào của mô tơ khi đang hoạt động và ghi lại giá trị điện áp. 
• Bước 3: Áp dụng công thức để tính công suất thực tế mà mô tơ tiêu thụ. 

7/ Yếu tố chọn động cơ ngoài công suất

Trong thế giới công nghiệp hiện đại, việc lựa chọn động cơ phù hợp không chỉ đơn thuần dựa trên công suất. Có nhiều yếu tố khác cần được cân nhắc để đảm bảo hiệu quả hoạt động tối ưu và tuổi thọ lâu dài của thiết bị. Hãy cùng tìm hiểu sâu hơn về những yếu tố quan trọng này.

Mô-men xoắn 

Mô-men xoắn, hay lực xoắn, là khả năng sinh lực kéo của động cơ. Nó đóng vai trò quan trọng trong việc quyết định khả năng tải của thiết bị. Một động cơ có mô-men xoắn cao sẽ có khả năng kéo hoặc xoay các tải nặng một cách dễ dàng hơn. Điều này đặc biệt quan trọng trong các ứng dụng như máy nâng, máy kéo, hoặc bất kỳ thiết bị nào yêu cầu lực kéo lớn.

Mô-men xoắn cũng ảnh hưởng đến khả năng tăng tốc của thiết bị. Một động cơ có mô-men xoắn cao sẽ có khả năng tăng tốc nhanh hơn, đạt đến tốc độ hoạt động mong muốn trong thời gian ngắn hơn. Điều này rất quan trọng trong các ứng dụng yêu cầu phản ứng nhanh hoặc thay đổi tốc độ liên tục.

Tốc độ 

Tốc độ của động cơ, thường được đo bằng số vòng quay trên phút (RPM), là một yếu tố quan trọng khác cần được xem xét. Tốc độ quyết định tốc độ hoạt động của thiết bị và ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu suất và năng lượng tiêu thụ.

Trong một số ứng dụng, tốc độ cao là yêu cầu cần thiết, chẳng hạn như máy khoan, máy cắt hoặc máy trộn. Trong khi đó, các ứng dụng khác như máy nâng hoặc máy kéo lại yêu cầu tốc độ thấp hơn nhưng mô-men xoắn cao hơn. Việc lựa chọn động cơ với tốc độ phù hợp sẽ đảm bảo rằng thiết bị hoạt động hiệu quả và an toàn.

Hiệu suất

Hiệu suất của động cơ là tỷ lệ giữa công năng đầu ra và năng lượng tiêu thụ. Nó đóng vai trò quan trọng trong việc tiết kiệm điện năng và giảm chi phí vận hành. Một động cơ có hiệu suất cao sẽ tiêu thụ ít năng lượng hơn để đạt được cùng một công suất đầu ra, từ đó giảm thiểu chi phí điện năng và tác động môi trường.

Ngoài ra, động cơ hiệu suất cao cũng tạo ra ít nhiệt hơn, giúp kéo dài tuổi thọ của động cơ và giảm nhu cầu làm mát. Điều này đặc biệt quan trọng trong các ứng dụng yêu cầu hoạt động liên tục hoặc trong môi trường nhiệt độ cao.

Kích thước và trọng lượng

Kích thước và trọng lượng của động cơ là một yếu tố quan trọng khác cần được cân nhắc. Trong nhiều ứng dụng, không gian lắp đặt có hạn chế, do đó việc lựa chọn động cơ với kích thước phù hợp là rất quan trọng. Ngoài ra, trọng lượng của động cơ cũng ảnh hưởng đến tính di động và khả năng lắp đặt của thiết bị.

Các động cơ nhỏ gọn và nhẹ thường được ưa chuộng trong các ứng dụng di động hoặc thiết bị cầm tay, trong khi các động cơ lớn hơn và nặng hơn thường được sử dụng trong các ứng dụng công nghiệp nặng hoặc cố định.

Kiểu lắp đặt

Kiểu lắp đặt của động cơ cũng là một yếu tố quan trọng cần được xem xét. Các kiểu lắp đặt phổ biến bao gồm trục thẳng, mặt bích, và chân đế. Lựa chọn kiểu lắp đặt phù hợp sẽ ảnh hưởng đến việc tích hợp động cơ vào hệ thống và đảm bảo hoạt động trơn tru.

Ví dụ, các động cơ trục thẳng thường được sử dụng trong các ứng dụng yêu cầu truyền động trực tiếp, trong khi các động cơ mặt bích thường được sử dụng để kết nối với các thiết bị khác như hộp số hoặc puli. Các động cơ chân đế thường được sử dụng trong các ứng dụng cố định hoặc yêu cầu lắp đặt trên sàn.

Môi trường hoạt động

Cuối cùng, môi trường hoạt động của động cơ cũng là một yếu tố quan trọng cần được xem xét. Các yếu tố môi trường như nhiệt độ, độ ẩm, bụi bẩn, và các điều kiện khắc nghiệt khác có thể ảnh hưởng đáng kể đến tuổi thọ và hiệu suất của động cơ.

Ví dụ, trong môi trường nhiệt độ cao, các động cơ đặc biệt được thiết kế để chịu nhiệt sẽ được ưu tiên lựa chọn. Trong môi trường ẩm ướt hoặc bụi bẩn, các động cơ có cấp độ bảo vệ cao hơn sẽ được sử dụng để ngăn ngừa hư hỏng và đảm bảo hoạt động ổn định.

Bằng cách cân nhắc tất cả các yếu tố này, các kỹ sư và nhà thiết kế có thể lựa chọn động cơ phù hợp nhất cho từng ứng dụng cụ thể, đảm bảo hiệu suất tối ưu, tuổi thọ lâu dài và tiết kiệm chi phí vận hành.

8/ Mẹo tiết kiệm điện năng khi sử dụng động cơ

Trong bối cảnh hiện nay, khi chi phí năng lượng ngày càng tăng và tác động môi trường trở nên nghiêm trọng hơn, việc sử dụng điện năng một cách hiệu quả là vô cùng quan trọng. Đối với các ứng dụng sử dụng động cơ, có nhiều cách để tiết kiệm điện năng và giảm thiểu chi phí vận hành. Hãy cùng tìm hiểu một số mẹo hữu ích sau đây.

Chọn đúng công suất động cơ

Việc lựa chọn đúng công suất động cơ phù hợp với nhu cầu ứng dụng là bước đầu tiên quan trọng để tiết kiệm điện năng. Sử dụng một động cơ có công suất quá lớn so với yêu cầu thực tế sẽ dẫn đến lãng phí điện năng đáng kể.

Khi một động cơ hoạt động ở công suất thấp hơn công suất định mức, hiệu suất của nó sẽ giảm đi đáng kể, dẫn đến tăng tiêu thụ điện năng. Vì vậy, việc chọn đúng công suất động cơ phù hợp với tải trọng và yêu cầu ứng dụng là rất quan trọng để đảm bảo hoạt động hiệu quả và tiết kiệm điện năng.

Ngoài ra, cần tính đến khả năng mở rộng trong tương lai để lựa chọn động cơ có công suất phù hợp, tránh phải thay thế hoàn toàn khi nhu cầu tăng lên.

Bảo dưỡng động cơ định kỳ

Bảo dưỡng động cơ định kỳ là một cách hiệu quả để đảm bảo hoạt động trơn tru và giảm tiêu thụ điện năng. Khi động cơ hoạt động trong điều kiện tối ưu, nó sẽ tiêu thụ ít điện năng hơn so với khi có các vấn đề như ma sát quá mức, rò rỉ không khí, hoặc các bộ phận bị hỏng.

Việc bảo dưỡng bao gồm các hoạt động như kiểm tra và thay thế các bộ phận bị mòn, làm sạch và bôi trơn các bộ phận chuyển động, điều chỉnh khe hở, và kiểm tra hệ thống làm mát. Bằng cách thực hiện bảo dưỡng định kỳ, bạn có thể đảm bảo rằng động cơ luôn hoạt động ở hiệu suất tối đa, giúp tiết kiệm điện năng và kéo dài tuổi thọ của thiết bị.

Sử dụng biến tần (nếu có)

Trong nhiều ứng dụng, việc sử dụng biến tần để điều khiển tốc độ động cơ có thể giúp tiết kiệm đáng kể lượng điện năng tiêu thụ. Biến tần là một thiết bị điện tử giúp điều chỉnh tốc độ quay của động cơ bằng cách thay đổi tần số và điện áp cung cấp cho động cơ.

Khi sử dụng biến tần, bạn có thể điều chỉnh tốc độ động cơ phù hợp với nhu cầu thực tế của ứng dụng, thay vì để động cơ chạy ở tốc độ tối đa không cần thiết. Điều này giúp giảm tiêu thụ điện năng đáng kể, đặc biệt trong các ứng dụng có tải trọng thay đổi hoặc yêu cầu tốc độ khác nhau trong các giai đoạn khác nhau.

Ngoài ra, biến tần cũng giúp giảm thiểu các tác động cơ học khi khởi động và dừng động cơ, từ đó kéo dài tuổi thọ của thiết bị.

Ngắt nguồn khi không sử dụng

Cuối cùng, một mẹo đơn giản nhưng hiệu quả để tiết kiệm điện năng là ngắt nguồn cấp cho động cơ khi không sử dụng. Nhiều người có thói quen để động cơ chạy không tải trong thời gian dài, điều này dẫn đến lãng phí điện năng đáng kể.

Khi động cơ chạy không tải, nó vẫn tiêu thụ một lượng điện năng nhất định để duy trì chuyển động, mặc dù không thực hiện bất kỳ công việc nào. Bằng cách ngắt nguồn cấp cho động cơ khi không sử dụng, bạn có thể loại bỏ hoàn toàn lượng điện năng tiêu thụ không cần thiết này.

Tuy nhiên, cần lưu ý rằng việc liên tục khởi động và dừng động cơ cũng có thể gây ra một số tác động cơ học và làm giảm tuổi thọ của thiết bị. Vì vậy, cần cân bằng giữa việc tiết kiệm điện năng và đảm bảo tuổi thọ của động cơ trong quá trình vận hành.

Bằng cách áp dụng các mẹo trên, bạn có thể tiết kiệm đáng kể lượng điện năng tiêu thụ khi sử dụng động cơ, giúp giảm chi phí vận hành và góp phần bảo vệ môi trường. Hãy nhớ rằng, mỗi ứng dụng có yêu cầu riêng, vì vậy cần xem xét kỹ lưỡng để lựa chọn các giải pháp tiết kiệm điện năng phù hợp nhất.

9/ Các câu hỏi thường gặp

a. Có những loại động cơ điện nào khác ngoài động cơ 1 pha và 3 pha?

Bên cạnh động cơ 1 pha và 3 pha, còn có các loại động cơ khác như động cơ DC, động cơ servo, động cơ bước, và động cơ nổ.

b. Mỗi loại động cơ điện phù hợp với ứng dụng nào?

Mỗi loại động cơ có ưu nhược điểm riêng. Ví dụ, động cơ DC phù hợp cho các thiết bị cần điều chỉnh tốc độ dễ dàng, động cơ servo thích hợp cho các ứng dụng đòi hỏi độ chính xác cao, còn động cơ nổ thường dùng cho các máy móc công nghiệp.

c. Làm thế nào để chọn động cơ điện phù hợp cho thiết bị?

Để chọn động cơ điện phù hợp, cần xem xét các yếu tố như công suất, mô men xoắn, tốc độ, môi trường hoạt động, và kích thước.

d. Làm thế nào để sử dụng động cơ điện tiết kiệm điện năng?

• Chọn động cơ có công suất phù hợp với thiết bị, tránh dư thừa.
• Bảo dưỡng động cơ định kỳ để duy trì hiệu suất hoạt động.
• Sử dụng biến tần để điều chỉnh tốc độ động cơ phù hợp với nhu cầu.
• Ngắt nguồn điện khi không sử dụng động cơ.

e.Ưu nhược điểm của động cơ điện 1 pha so với động cơ điện 3 pha là gì?

Động cơ điện 1 pha: Ưu điểm: đơn giản, dễ sử dụng, giá thành rẻ. Nhược điểm: công suất nhỏ, mô men khởi động yếu.

Động cơ điện 3 pha: Ưu điểm: công suất lớn, mô men khởi động cao, hoạt động ổn định. Nhược điểm: cấu tạo phức tạp, giá thành cao, yêu cầu nguồn điện 3 pha.

Kết luận